Ostropest plamisty (Silybum marianum) to roślina z rodziny astrowatych, która już w średniowieczu została okrzyknięta jedną z najważniejszych roślin leczniczych (przede wszystkim działanie antyhepatotoksyczne). Ostropest zapobiega uszkodzeniom komórek wątroby, nie dopuszczając do łączenia się toksyn z ich powierzchnią. Ponadto wykazuje działanie cytoprotekcyjne, tzn. łagodzi stres oksydacyjny (przywraca równowagę wewnętrzną organizmu i zapobiega nadmiernemu namnażaniu się wolnych rodników), a także antykancerogenne (zmniejsza ryzyko pojawienia się raka wątroby, ponieważ hamuje podziały komórek nowotworowych). Najważniejsze jest działanie odtruwające frakcji z owoców ostropestu (sylimaryna), wybiórczo ochrania miąższ wątroby, a w pewnym stopniu także nerek, przed niszczącym wpływem różnych trucizn, takich jak mykotoksyna muchomora sromotnikowego, dwusiarczek węgla, pestycydy, alkohol (z tego względu jest stosowany w terapii chorób wątroby wywołanych alkoholizmem) i przyśpiesza ich usuwanie z organizmu. Ponadto zmniejsza uszkodzenia wątroby, przyśpieszając usuwanie substancji toksycznych pochodzących z leków stosowanych w chemioterapii.
Wyciągi alkoholowe lub wodne mają szerszy zakres działania. Wykazują skuteczność w różnych krwawieniach wewnętrznych oraz w krwawieniach z organów kobiecych. Zawarte w nich flawonoidy wzmacniają ściany naczyń krwionośnych. Ponadto powodują niewielki skurcz mięśni gładkich naczyń krwionośnych i łagodny wzrost ciśnienia krwi. Ostropest obniża stężenie bilirubiny (ciemnopomarańczowego barwnika, który obecny w nadmiarze powoduje zażółcenie skóry i gałek ocznych) we krwi oraz normalizuje parametry AST, ALT i GGT (parametry biochemiczne krwi pozwalające na ocenę kondycji wątroby, serca czy mięśni). Łagodzi również skutki uboczne farmakoterapii: chroni wątrobę przed silnie działającymi lekami, takimi jak cytostatyki, które są stosowane w terapii przeciwnowotworowej, leki przeciwwirusowe w leczeniu AIDS oraz antybiotyki. Ostropest działa przeciwzapalnie, hamując działanie leukotrienów – lipidów związanych z układem immunologicznym, które pełnią funkcję mediatora stanów zapalnych. W ten sposób zapobiega przewlekłemu zapaleniu wątroby, także temu na tle cukrzycowym oraz będącym skutkiem złej diety. Jest stosowany również w leczeniu wirusowego zapalenia wątroby typu A, B i C. Zapobiega marskości wątroby, zwyrodnieniu tłuszczowemu wątroby, ostremu żółtemu zanikowi wątroby, a także obniża stężenie cholesterolu we krwi i hamuje wytrącanie się blaszek miażdżycowych.
Pozostałe właściwości ostropestu:
- jest stosowany w celu leczenia kamicy żółciowej, sprawdza się także w profilaktyce zapalenia dróg żółciowych i woreczka żółciowego,
- skuteczny w zwalczaniu dolegliwości żołądkowo-jelitowych: niedokwaśności soku żołądkowego, braku łaknienia, wzdęciach i zgadze,
- można go stosować w celu złagodzenia bólów głowy typu migrenowego oraz objawów choroby lokomocyjnej i morskiej,
- mogą po niego sięgnąć także kobiety cierpiące na endometriozę, ponieważ pomaga wyregulować czas krwawienia menstruacyjnego,
- może być stosowany w celu powstrzymania krwawień z nosa, jelita grubego, żylaków odbytu i niektórych krwawień macicznych.
Olej ostropestowy, pozyskiwany z nasion, spowalnia proces starzenia i leczy stany zapalne skóry, ponieważ zawiera:
- znaczą ilość nienasyconych kwasów tłuszczowych, spośród których dominuje kwas linolenowy (ok. 53%), (dzięki temu hamuje zmiany skórne związane z łuszczycą);
- 1% sylimaryny, która ochrania błony komórkowe skóry przed wolnymi rodnikami;
- witaminę E, która charakteryzuje się silnym działaniem przeciwutleniającym.
W związku z tym kosmetyki zawierające olej z ostropestu zmniejszają zaczerwienienia, rozjaśniają cerę oraz poprawiają zdolności regeneracyjne skóry.
Przeciwwskazania:
Ostropestu plamistego nie należy stosować w celu leczenia ostrych zatruć. Ze względu na brak danych potwierdzających bezpieczeństwo stosowania, nie zaleca się podawania leków na bazie ostropestu dzieciom poniżej 12 roku życia, jak również kobietom w czasie ciąży i czasie laktacji.
Czy wiesz jak stosować ostropest plamisty?
Ja stosuję mielony ostropest rano na czczo i wieczorem przed snem, po jednej łyżeczce popijając letnim płynem. Niewielką ilość ziaren mielę w młynku do kawy i przechowuję w słoiczku w lodówce. Mielony ostropest plamisty można dodać do herbaty (max. 2 łyżeczki dziennie) lub spożyć w postaci naparu sporządzonego z 2 łyżeczek. Działanie ostropestu powinno być widoczne po około 2 tygodniach. Aby kuracja była skuteczna, powinna być stosowana przez długi czas (min. miesiąc).
W zalecanych dawkach leczniczych nie wykazuje działania szkodliwego nawet po długotrwałym stosowaniu. Ostropest jest dostępny w aptekach i sklepach zielarskich w postaci sproszkowanej, drażetek czy kapsułek. W trakcie przyjmowania preparatu możliwe jest jedynie wystąpienie zaburzeń żołądkowo- jelitowych (sporadycznie obserwowane jest łagodne działanie przeczyszczające).
Źródło:
Tekst gościnnie: Agnieszka Olszewska